Yaratıcılığınızı ortaya koyan pek çok fikir ve kişisel beğenileriniz varsa start vermek için uzatılan yardım eli çok işinize yarayabilir.
Kendin yap projelerinin temeli yetenek, el becerisi ve dekorasyon konusunda bilgi birikimine dayalı aslında. Eğer bu üç şey de sizde varsa o zaman yenileme, küçük dekorasyon hileleri ve pratik ev tadilatları için başkalarına pek de ihtiyacınız yok demektir, ki bu da daha az masraf ederek bütçeden tasarruf etmenizi de sağlar. Basit adımlarla döşemeleri yenileyebilir, duvarları yeniden şekillendirebilir, mobilyaları değiştirebilirsiniz. Kısaca kendin yap projelerinde her şeyi yapmak mümkün.
NASIL ORTAYA ÇIKTI VE İLK NE ZAMAN UYGULANDI?
1912’lerde ortaya çıkan kendin yap akımı esas yükselişini 1950’lerde yaşadı. O tarihlerde evlerde yapılan değişiklikler ile kendini gösteren kendin yap uygulamaları son yıllarda neredeyse milyar dolarlık bir sektör halini almış durumda. İlk olarak ev tadilat ve tamiri olarak ortaya çıksa da günümüzde dekorasyon, süs eşyaları, moda, oyuncak, güzellik, organizasyon, bahçe düzenleme alanında olabileceği gibi yemek ve farklı alanlarda da kendin yap çalışmaları görmek mümkün.
Kendin yap projelerinin kişiye sunduğu manevi tatmin dışında maddi olarak da ve bütçesine katkı sağladığı bir gerçek Yaşam alanlarını ve dolayısı ile kişileri özgünleştiren, sıradanlıktan kurtaran, el becerisini geliştiren faydalarının dışında aklınız ve eliniz sürekli meşgul olacağı için takıntılarınızdan da arınarak psikolojinizi düzeltir, motivasyon yeteneğinizi artırırsınız.
Fotoğraf: İbrahim Özbunar Fotoğraf: Ahmet Gül. Fotoğraf: İbrahim Özbunar.
TECRÜBE VE PRATİK ÖNEMLİ
Ne kadar çok kendin yap projesi üretirseniz o kadar çok tecrübe kazanırsınız, ki bu da size gelecek işlerde vizyon ve öngörü sağlar. Böylece daha az hata yaparak dilediğiniz gibi tamamen sizi yansıtan bir eve sahip olabilirsiniz. Üstelik bir evi komple yenilemek oldukça maliyetli olduğundan zaman içinde kazandığınız tecrübe size bütçenizden de tasarruf etmeyi sağlar. Mesela bir masa tadilatı için ya da yeni yaptırmak için bir marangoza ortalama 100-500 TL. (malzeme hariç) bir bedel ödemeniz gerekir. Oysa mevcut yemek masanızı istediğiniz gibi onarıp cilalamak çok daha hesaplı ve üstelik zor da değil.
İyi kalite bir ahşap cilasının kutu fiyatı ortalama 90 TL. ki bir kutu ile pek çok mobilyayı da cilalayabilirsiniz, buna fırça ve diğer gereçleri de eklerseniz yaklaşık 200 TL.’ye tüm işçilik ve malzeme dahil işi bitirmiş olursunuz. İşe önce küçük ve gözden çıkardığınız bir eşya ile başlayın. Birkaç defa aynı işlemi tekrarlayarak elinizi alıştırın ve daha sonra ana ürüne geçin. Ayrıca fikir edinmek ve nasıl yapıldığını öğrenmek için izleyebileceğiniz pek çok video ve Youtube kanalı bulabilir, özel workshoplara katılabilir ya da tanıdığınız bir marangozda giderek size öğretmesini isteyebilirsiniz.
İŞİNİZİ CİDDİYE ALIN
Hazır ürünleri satın almak pek çoğumuzun kolayımıza gitse de, kendin yap projeleri maddi açıdan olduğu kadar doğal kaynakların tükenmesine sebep olan “kullan-at” mantığını da bertaraf eder. Böylece doğadaki kaynakların israf edilmesini önleyerek geri dönüşümün önemini daha da iyi kavrarız. Kendin yap işleri seramik, örgü ve kraft gibi küçük el sanatları yapımını ya da sadece marangozluk içermiyor. Gerektiğinde seramik döşemek veya tesisat onarmak gibi şeyleri de bilmek gerekiyor. Bu yüzden bu işi çok da hafife almayın. Tüm bunları bilmek de bu işin bir parçası. Çünkü böylece küçük bir lavaboyu dönüştürürken, şömineye yeni bir kimlik kazandırırken veya pencere çerçevelerini süslerken baca, tesisat ve izolasyon gibi işin teknik yönünü de bilmek gerekir.
Fotoğraf: Bilge Can Gürer. Fotoğraf: Banu Şahin. Fotoğraf: Ahmet Gül.
TADİLAT VE BAKIMIN KENDİN YAP VERSİYONU
Hobi olmanın dışında evde küçük onarım ve bakım işleri için neler yapılabilir? İşte birkaç seçenek:
- Evinizi renklendirebilirsiniz. Mesela her duvarın farklı bir renkte veya degrade olmasını istiyorsanız, bunu geleneksel çizgideki bir ustaya anlatmak yerine bu tarz sıra dışı çalışmaları kendinizin yapması çok daha kolay olabilir.
- Basınçlı suyla dış cephelerinizi temizleyip rutubet, küf ve mantardan kurtulabilirsiniz.
- Cam filmleri ile izolasyon sağlayabilirsiniz. Pencerelerde izolasyon sağlamak için camları film ile kaplayabilirsiniz. Çünkü arabalarda kullanılan cam filmleri hem soğuğu, hem de sıcağı keser.
- Vinil kaplamayla yenileyebilirsiniz.
- Eğer zemininiz yıpranmışsa veya sadece yeni bir hava kazandırmak için değiştirmek istiyorsanız kendinden yapışkanlı vinil kaplamalarla bunu siz de yapabilirsiniz. Sadece uygulama adımlarını doğru takip etmek yeterli.
- Kara tahta boyası ile farklılaştırabilirsiniz. Mesela eski buzdolabınızı komple boyayarak mutfağa sıra dışı olduğu kadar fonksiyonel ve dekoratif bir dokunuş sağlarsınız.
HAZIRLAYAN PELİN ÖZKUL
