Halı çeşitleri nelerdir? Hangi halı nereye serilmeli? Halı seçerken nelere dikkat edilmeli?
STİLLERİNE GÖRE HALILAR
Son yıllarda giderek ivmelenen etnik ve ekolojik stildeki halılara metropol evlerinin vazgeçilmezi modern ve tüm zamanların gözdesi klasik stil halılar eşlik ediyor.
1. Modern Halılar
Renk ve dokularıyla şehirli kimliğini başarıyla taşıyan modern halılar pratik bakım imkanıyla kullanıcılarına kolaylık sağlıyor. Geometrik form ve şekillerin öne çıktığı desenler bazen stilize desenler ya da portelerde de kendini gösterebiliyor. Genellikle makine dokuması olan modern stildeki halılar bu yıl metalik tonların yanı sıra çarpıcı renklerde de karşımıza çıkıyor.
2. Ekolojik Halılar
Doğal lifler ve toksik olmayan malzemelerde üretilen ekolojik halılar ilhamını doğadan alıyor. Yün, bambu gibi doğal materyaller ya da geri dönüşümle kazanılan malzemelerle üretilen bu halılarda doğada gördüğümüz yeşil, kahve, mavi gibi renkler ve pastoral motifler ön planda.
3. Klasik Halılar
Damask, şal desenler ve çiçek motiflerin hegemonyasındaki klasik stil halılar genellikle floş, jakar, saf yün ve saf ipekle dokunur. Simli ipliklerin de bu yıl ağırlıklı olarak kullanıldığı bu klasik halılar yaşam alanlarında gösteriş ve asaletin simgesi olmaya devam ediyor.
4. Etnik Halılar
Kaybolan sınırlar, küçülen dünya, farklı kültürler ve farklı motifler… Özellikle oryantal desenler ve Uzak Doğu formlarının hakim olduğu etnik stildeki halılar yaşam alanlarına sıra dışı bir ambiyans katıyor.
DOKUMA ŞEKLİNE GÖRE HALILAR
Halıların hav yüksekliği, yüzeylerindekiilmeklerin kesik olup olmayışı ya da ilmeksıklığı gibi konuların tamamı halınındokuma çeşidiyle yakından alakalıdır.
1. Bukle Halı (Loop Pile)
Polipropilen, yumuşak naylon ya da poliyamid gibi ipliklerde iğneleme yöntemi ile dokunan halı tipleridir. Bu halıların en önemli özelliği yuvarlak havlı oluşudur.
Halının yüzey dokuması kesik uçlu değildir. İlmeklerin simetrik dizilimleri olduğundan estetik görünürler. Düz bukle, desenli bukle, scrool bukle ve baskılı bukle halı gibi çeşitleri vardır. Bukle halılar dokunduktan sonra tabanları lateks ya da tekstil esaslı bir taban ile giydirilir. Bu halıların dezavantajı havların yuvarlak olmasından ötürü çabuk sökülür özellik göstermesidir. Ancak çok dayanıklı oldukları için özellikle mutfak, antre gibi trafiğin yoğun olduğu yaşam alanlarında rahatlıkla tercih edilebilirler.
2. Tufting Halı (Cut Pile)
Poliyamid, polyester, akrilik, yün ipliklerle iğneleme yöntemiyle dokunan halı tipleridir. Bukle halı dokumasından farklı olarak iğne dokunduğu yüzeye batıp çıktıktan sonra iplikler makine bıçaklarıyla kesilir. Böylece yumuşak bir yüzey oluşur. Kesilen ilmekleri sabit tutmak için tufting halıların tabanları lateks ve türevi malzemelerle kaplanır. Günümüzde bu tip halılar çok yaygındır. Peluş, Shaggy ve son zamanlarda yaygınlaşan 3 boyutlu/dokulu halılar bu teknolojiyle üretilirler.
Tufting halının öne çıkan özellikleri:
- Bu şekilde dokunan halıların hav boyu genelde kısadır. Bunun sebebi deseni ön plana çıkarmaktır.
- Tufting halılar kolaylıkla temizlenebilir.
- Konfor ve sıcaklık hissini pekiştirir.
3. Rölyef Halı (Cut Loop Halılar)
Makinede dokunan haz yüzeylerinin bir kısmının kesilip diğerlerinin kesilmeden bırakılmasıyla oluşur rölyef halılar. Yumuşak ve dokulu yüzeyleri vardır. Uzun süre yumuşaklığını korumasının ve tüylü görünmesinin en önemli sebebiyse bazı ilmeklerin uzun diğerlerinin daha kısa oluşudur. Uzun olanlar zamanla deforme olsalar da kısa olan atkıların üzerine basılmadığından ilk günkü kadar yeni kalabilirler.
Bu dokuma türünün avantajları:
- Bir rengin farklı tonlarıyla sıcak geçiler yaratılabilir.
- Dokulu yüzeyi olan bir halıyla mekana hareket katabilirsiniz.
- Yüzeyin renkli oluşu sayesinde kir ve lekeleri kolaylıkla gizleyebilirsiniz.
EL YAPIMI HALI NASIL YAPILIR? VİDEO İZLE
ELYAF TÜRLERİ VE HALILAR
Halı çeşitleri ve halının hangi elyaf ya da iplik türüyle dokunduğu önemli. Yaşam alanlarında kullanım koşullarına göre hangi halıyı tercih edeceğinize karar verebilirsiniz.
1. Naylon Halı
Naylon günümüzün en dayanıklı elyaflarından biri. Özellikle uzun süre kullanım hedefliyorsanız naylon elyaftan yapılmış bir halı tercih edebilirsiniz. Naylon sentetik bir malzemedir. Bu sebeple hem leke tutmaz hem de temizliği çok pratiktir. Ayrıca pek çok çeşit ve renkte temin edilebilir.
Öne çıkan artıları:
- Dayanıklı.
- Aşınmalara karşı dirençli.
- Kimyasal ve yağlardan kaynaklanabilecek bozulmalara karşı dayanıklı.
- Pek çok renk seçeneği mevcut.
- Nem emiciliği azdır.
2. Yumuşak/Soft Naylon
Akrilik elyaf olarak da bilinir. Zaman zaman bakım koşulları ve maliyeti sebebiyle tercih etmediğimiz yüne, görünüm ve doku olarak benzerlik gösterir. Bu lifin öne çıkan tescilli markalarından biri Anso’dur. Tıpkı naylon halılarda olduğu gibi Anso halılar da dayanıklıdır ve kolay kolay leke tutmaz. Ayrıca Anso, Caress gibi yumuşak naylon elyafların antibakteriyel ve antialerjik özellik taşıyabilir.
3. Olefin/Polipropilen
Halı çeşitleri arasında sıklıkla tercih edilenlerden biri de olefindir. Olefin güçlü, estetik ve üretimi son derece ekonomik olan bir sentetik elyaftır. Olefinden en yaygın şekilde yapılan halılar bukle halılardır. Olefin dayanıklı bir malzemedir. Ancak toz ve kiri bir mıknatıs gibi tutar. Bu bakımdan temizliği zordur. Olefin en çok dış mekanlar için uygundur. Örneğin yapay çimler bu malzemeden yapılır ve uzun yıllar kullanılabilir. Olefinin etkili bir şekilde tercih edildiği duvardan duvara halılar özellikle ofis ortamları için idealdir.
Olefinin artıları:
- Kolay kolay aşınmaz.
- Renk, desen ve doku çeşidi çoktur.
- Çok kolay kurur.
- Anti statiktir.
- Nem ve güneş ışınlarına karşı dayanıklıdır.
- Hafiftir.
4. Polyester (P.E.T.)
Geri dönüşümlü malzemelerden de elde edilen bu elyaf günümüzün en popüler elyaflarından biri. Yumuşaklığı gerçekten çok etkileyicidir. Ancak elastikiyeti çok az üstelik de temizliği zordur. Özellikle trafiğin yüksek olduğu yaşam alanlarında çok çabuk orijinal görünümünü kaybedebilir. Polyester bir halıyı satın alırken dokusu ve görünümüyle çok etkileyici olsa da kısa bir süre sonra bu görünümün bozulacağını bilmenizde fayda var. Hem maliyetleri hem de fiyatları çok ekonomik olduğundan sıklıkla tercih edilen polyesterin aslında bakımı çok da kolay değil.
Polyester halıların artıları:
- Dayanıklı.
- Yıkandığında çekmez.
- Çabuk kurur.
- Neme karşı dirençli.
- Aşınmalara karşı dayanıklı.
5. Smartstrand
Dupont’un buluşu olan ve mısır danelde edilen Sorona olarak da bilinen Smartstrand yeni bir elyaj sayılır. Bu malzemeden yapılan halılar dayanıklılıkları ve leke tutmaz özellikleriyle biliniyor. Ancak dayanıklılık konusunda yine de naylon elyafın biraz gerisinde.
6. Yün
En kaliteli elyaftır. Neredeyse insanlıktarihi kadar eski olan yün elyaf, nemeve rutubete sentetik elyaflarda olduğu gibi dayanıklı değildir. Ayrıca çok çabuk leke tutabilir. Nitekim kolay temizlenir.
Halı yıkama talimatları doğrultusunda yün bir halıyı uzun yıllar kullanılabilirsiniz. Hav yüksekliği korunduğunda kolay kolay aşınmaz. Ayrıca yün halılar eskidikçe değerlenir. Doğal renk seçeneklerini bulabileceğiniz yün elyaf belki az kullanışlı ancak kaliteli bir malzemedir.
MEKANA GÖRE HALI SEÇİMİ NASIL OLUR?
Halı çeşitleri ve özelliklerinin ardından “Hangi halıyı nereye sermeli?” sorusuna da yanıt veriyoruz.
Seçeceğiniz halının hangi odada kullanılacağını göz önünde bulundurmak önemli bir konu. Mekandaki trafik yoğunluğu, lif ve dokuma türleri bu noktada önem taşıyor.
Oturma odasına hangi halı?
Oturma aktivitenin ve trafiğin en yoğun olduğu alanlardan biri olduğundan sağlam bir halı seçilmelidir. Gevşek dokulu halılar çok çabuk yıpranabilir. Sıkı dokulu ama aynı zamanda konfor hissi uyandıran yumuşak yüzeyli halılar tercih edilebilir. Açık renkler mekanı daha havadar gösterebilir. Öteki taraftan desenlerle lekeleri kolaylıkla gizleyebilirsiniz.
Antre, merdiven ve hollere nasıl halı serilmeli?
Trafiğin en çok olduğu alanlar olduğundan mutlaka sert yüzeyli ve sıkı dokulu bir halı tercih edilmeli. Pratik temizlik için kirleri göstermeyen ve olukları olmayan bir halı tercih etmeye özen gösterin.
Yemek odasına nasıl halı serilmeli?
Yemek odalarında trafik çok yoğun olmadığından yumuşak ya da gevşek dokulu halılar tercih edilebilir. Yemek odasında halı kullanımı ile ilgili göz önünde bulundurulması gereken en önemli nokta temizlik konusu. Olası kazalar ve lekelenmelere karşı koyu tonlarda ve sentetik lifli bir halı tercih edilebilir.
Yatak odasına nasıl halı serilmeli?
Yatak odalarında konfor faktörü ön plana çıkıyor. Çok nadir kullanılan yatak odası kullanım açısından da lüks segmentteki iplik ve dokuma türlerinin kullanımını mümkün kılar. İpek, floşlu, saf yün halılar burada kullanılabilir.Ayrıca dokulu ve shaggy halılarda yatak odası için doğru birer seçim olabilir.
Banyoya nasıl halı serilmeli?
Banyo halıların sentetik olması gerekir. Nemin yüksek olduğu bu alanda yapay malzemelerin tercih edilmesinin ilk sebebi bu. Ayrıca banyo halı ve paspaslarının kaydırmaz tabanlı ve kolay temizlenebilir nitelikte olmasına özen gösterilmelidir.
